Leyla İLHAN / İSTANBUL
İstanbul’da hazır betonun hammaddesi olan agrega tedarikinde sorun yaşamaya başladı. Sorunun 2019 yılında İstanbul’da bulunan Cebeci Taş Ocakları alanının kapanması ve Anadolu Yakası’ndaki alanda da üretimin düşürülmesinden kaynaklandığı lisana getiriliyor. Bölüm tahlil için Kocaeli ve etraf bölgelerden hammadde bulma yoluna giderken, bu seferde ulaşımdan ötürü yükselen hammadde fiyatlarıyla karşı karşıya kaldığı belirtiliyor. Dal temsilcilerine nazaran, vaktinde hammadde temin edilemediği için birçok projede gecikmeler yaşanıyor. Kesim temsilcileri, kamu takviyesiyle, Çanakkale ve Balıkesir’de bulunan güçlü kalker yataklarından elde edilen hammaddenin deniz yoluyla Ambarlı Limanı’na getirilmesiyle İstanbul’un agrega sorunun çözülebileceği tabir ediyor.
“Üretimler 15 ile 20 gün sonraya erteleniyor”
Hazır betonun hammaddesi olan agregaya erişimde sorun yaşamaya başladıklarını belirten Türkiye Hazır Beton Birliği İdare Şurası Üyesi Adem Genç, “Piyasada agrega yok, Çünkü Avrupa Yakası’nda Cebeci agrega sahasında üretim yapılamıyor. Dolayısıyla bir arz eksikliği doğdu. Bu yılın nisan ve mayıs ayından itibaren tam kapasite ile çalışmaya başladık, ancak yeterli agrega bulamıyoruz. Bu nedenle talebin ancak yüzde 70’ini karşılayabiliyoruz. Dolayısıyla eskiden maksimum 1 haftada karşılanabilecek üretim 15 ila 20 gün sonraya öteleniyor” diye konuştu. Bu nedenle agregayı oluşturan kum ve mıcır probleminin gitgide büyüdüğüne vurgu yapan Genç, “Hazır beton üreticileri İstanbul dışından kum ve mıcır getirmeye başladı. Ancak bu durum da akaryakıtın bu kadar pahalı olduğu bir dönemde ekstra fiyat artışına sebep oluyor. Acil çözümler bulunmazsa projelerin zaman açısından ve fiyat açısından sıkıntıya girecek” yorumunu yaptı.
“Kum, inşaatta en değerli malzeme oldu”
Agrega sorunu nedeniyle Fikirtepe’deki projelerin bloke olmuş durumda olduğunu söyleyen Adem Genç şöyle konuştu, “Birde toplumsal konut projesi konutları gelirse buna yetişmek mümkün olmayacak. Zira agrega içinde yer alan kumda da sorun var. Evvelce kum denizden elde edilirken, bir kısmı ise kömür alanlarından elde edilirdi. Daha sonra deniz ruhsatları iptal edilerek maden alanlarından elde edilmeye başlandı. Şu anda inşaat kesimi için İstanbul’da en bedelli şey kum. Kentte kum yok. Tonu olmuş 250 TL. Metreküpü 400 TL’ye geliyor. Yani şu anda agreganın ana hammaddesini oluşturan kum ve çakıla erişemiyoruz” Avrupa Konutları markasının sahibi Artaş İnşaat’ın İdare Konseyi Lideri Süleyman Çetinsaya da agrega sorunu nedeniyle hazır beton fiyatlarının arttığını söyledi. Son 2 aydan bu yana bu sorunu yaşadıklarını aktaran Çetinsaya, bu nedenle inşaatlarda beton döküm müddetlerinin uzadığını lisana getirdi.
“Kapasiteye göre değil, hammaddeye göre iş alınıyor”
Mevcut durumda âlâ giden havaların tesiriyle birlikte yıl sonu iş kapatma telaşından ötürü hammaddenin yetmediğini lisana getiren Onur Beton İdare Konseyi Lideri Mehmet Ali Onur, “İnşaat sektöründe gerçek canlanma olunca zaten hiç yetmeyecek” diye konuştu. Bu nedenle dalın kapasiteye nazaran değil de hammadde kapasitesine nazaran müşteri aldığını aktaran Onur şöyle konuştu: “Hammaddeye bakılmadan sipariş alındığında, bazı tesislerde üretim durabiliyor. Malzeme olmayınca yeni müşteri edinilmiyor. Agreganın içinde yer alan mıcırın tonu Kemerburgaz ocaklarında satış fiyatı 200 TL+KDV oldu. Çerkezköy ocaklarında kum fiyatları da 120-130 TL seviyelerinde. Buna bir de mesafeler eklenince fiyatlar değişiyor.” Onur, kumun İstanbul Havalimanı’nın olduğu bölgelerden çıkarıldığını, lakin bu bölgede de hudutlu tonajlarda kum kaldığını söyledi. Yaşanan sorunun Ticaret Bakanlığı ya da İstanbul Valiliği’nin deniz yoluyla vereceği takviyeyle çözülebileceğini lisana getiren Onur, “Çanakkale, Bandırma’da kalker madenlerimiz var. Bu madenlerin deniz yoluyla Ambarlı Limanı’na taşınmasıyla bu konu çözülebilir” dedi.
